téarma.ie foclóir.ie teanglann.ie gaois.ie logainm.ie
Ar ais chuig leagan don scáileán Back to screen version
An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge
The National Terminology Database for Irish
Gach réimse All domains Roghanna Options
136
Líon torthaí a aimsíodh
Number of matches found
» 1 2
GAaicmiú fir
gu aicmithe
sainaithint chórasach agus eagrú córasach gníomhaíochtaí gnó agus/nó taifead ina gcatagóirí de réir gnáis, modhanna agus rialacha nós imeachta atá struchtúrtha go loighiciúil i gcóras aicmiúcháin chun cabhrú le húsáid ghnó, le rochtain leantach agus le coimeád cuí agus diúscairt chuí
systematic identification and arrangement of business activities and/or records into categories according to logically structured conventions, methods and procedural rules represented in a classification system to aid business use, continued access and appropriate retention and disposal
Tuairisc ar thaifid lena ndéantar rialú fisiciúil agus rialú intleachtúil ar na taifid a thabhairt don taisclann agus lena gcabhraítear d’úsáideoirí rochtain agus tuiscint a fháil ar na taifid.
A description of records that gives the repository physical and intellectual control over the records and that assists users to gain access to and understand the records.
GAaistriú fir
gu aistrithe
athrú coimeádta, úinéireachta agus/nó freagrachta i leith taifid
change of custody, ownership and/or responsibility for records
GAaithris bain2
gu aithrise
(ríomhaireacht)
(computing)
Ríomhairí, Ríomheolaíocht Ríomhchlár a scríobhadh do chóras ar leith a rith go cruinn beacht ar chóras éagsúil, ionas go bhfaightear na torthaí céanna uaidh nuair a ionchuirtear na sonraí céanna ann.
Computers, Computer Science The exact execution on a given system of a program written for a different system, producing identical results when identical data are input.
Doiciméad nó sraith doiciméad in aon fhoirm fisiciúil a ndéileáiltear léi mar eintiteas agus, sa cháil sin, arb ionann é agus bonn le tuairisc aonair e.g. cnuasach aon fhoinse, grúpa ábhar cartlainne, bailiúchán, foghrúpa, sraith, ítim.
A document or set of documents in any physical form, treated as an entity, and, as such, forming the basis for a single description, e.g. fonds, record group, archive group, collection, subgroup, series, item.
GAascnamh fir1
gu ascnaimh
Taifid a bhogadh ó chóras amháin go córas eile agus, ag an am céanna, a mbarántúlacht, a n-iomláine, a n-iontaofacht agus a n-inúsáidteacht a choimeád ar bun. Is é atá i gceist le haistriú ná sraith tascanna eagraithe atá ceaptha chun ábhar digiteach a aistriú ó thráth go chéile ó chumraíocht chrua-earraí amháin go ceann eile, nó ó ghlúin áirithe teicneolaíochta go ceann eile.
The act of moving records from one system to another, while maintaining their authenticity, integrity, reliability and usability. Migration involves a set of organised tasks designed to periodically transfer digital material from one hardware or software configuration to another, or from one generation of technology to another.
An próiseas trína thiontaítear nó trína uasghrádaítear nithe nó córais dhigiteacha chuig glúin teicneolaíochta ríomhaireachta níos nuaí crua-earraí agus/nó bogearraí.
The process of converting or upgrading digital objects or systems to a newer generation of hardware and/or software computer technology.
GAathmheasúnú fir
gu athmheasúnaithe
an próiseas trína n-aithnítear ábhair nach fiú iad a bhuanchoimeád a thuilleadh agus a bhféadfaí dí-fhorshealbhú a dhéanamh orthu
the process of identifying materials that no longer merit preservation and that are candidates for deaccessioning
GAathnuachan bain3
gu athnuachana, iol athnuachaintí
an próiseas trína gcóipeáiltear inneachar digiteach ó mhéan digiteach amháin go ceann eile (áirítear leis sin cóipeáil chuig an gcineál céanna meáin)
the process of copying the digital content from one digital medium to another (includes copying to the same kind of medium)
GAbailiúchán fir1
gu bailiúcháin, ai bailiúcháin, gi bailiúchán
Grúpa saorga doiciméad atá carntha le chéile ar bhonn saintréith chomhchoiteann éigin beag beann ar fhoinse na ndoiciméad sin. Ní ceart an téarma seo a mheascadh le cnuasach cartlainne aon fhoinse.
An artificial assemblage of documents accumulated on the basis of some common characteristic without regard to the provenance of those documents. Not to be confused with an archival fonds.
an réimse bainistíochta tá freagrach i ndáil le rialú éifeachtúil córasach a dhéanamh ar chruthú, ar fháil, ar chothabháil, ar úsáid agus ar chur de láimh taifead, lena n-áirítear próisis a bhaineann le fianaise ar ghníomhaíochtaí agus idirbhearta gnó, i bhfoirm taifead, agus le faisnéis faoin méid sin, a ghabháil agus a chothabháil
the field of management responsible for the efficient and systematic control of the creation, receipt, maintenance, use and disposition of records, including processes for capturing and maintaining evidence of, and information about, business activities and transactions in the form of records
GAbarántúlacht bain3
gu barántúlachta
Cáilíocht taifid a léiríonn gurb ionann an taifead agus an méid a airbheartaítear ina leith agus go bhfuil sé saor ó chrioscaíl nó ó éilliú.
The quality of a record that is what it purports to be and that is free from tampering or corruption.
GAbeart fir1
gu birt, ai bearta, gi beart
Ríomhairí, Ríomheolaíocht Cnuasach d'ocht (nó uaireanta de naoi) ngiotán nó de chomharthaí leictreonacha, a léiríonn, nuair a thógtar le chéile iad, blúire faisnéise nó treoir ríomhchláir i meaisínteanga.
Computers, Computer Science A collection of eight (sometimes nine) bits or electronic signals that, when taken together, represent a piece of information or a machine language program instruction.
GAbreisiúchán fir1
gu breisiúcháin, ai breisiúcháin, gi breisiúchán
Dara sealbhúchán nó sealbhúchán iardain a chuirtear ag gabháil le fonds / bailiúchán atá ann cheana féin.
A second or subsequent accession to an existing Fonds. Materials added to an existing collection; an accretion.
GAbuaine bain4
gu buaine
Cáilíocht taifid a bhfuil riocht seasta aige.
The quality of a record that has fixed form.
GAbuanchoimeád fir
gu buanchoimeádta
próisis agus oibríochtaí a íoslaghdaíonn meath ceimiceach agus meath fisiceach thar am agus a choisceann cailleadh faisnéise
processes and operations that minimise chemical and physical deterioration over time and prevent loss of information
GAbuanluach fir3
gu buanluacha
Na luachanna riaracháin, fioscacha, dlíthiúla, fianaise agus/nó faisnéise ar dá réir a thugtar údar do chaomhnú buan nó éiginnte na dtaifead mar ábhair chartlainne.
The administrative, fiscal, legal, intrinsic, evidential and/or informational values, which justify the indefinite or permanent preservation of records as archives.
Bunachar sonraí ina dtaifeadtar sealbhúcháin de réir uimhir uathúil sainaitheantais, agus an fhaisnéis sin in ord croineolaíoch de ghnáth de réir an dáta a fuarthas, agus ar faisnéis í ina luaitear an fhoinse óna bhfuarthas an sealbhúchán mar aon le faisnéis sainaitheantais eile a bhaineann le gach sealbhúchán ar leith.
A database in which accessions are recorded according to a unique identifying number, usually in chronological order by date of receipt, and giving the source and other identifying information for each accession.
GAcaomhnú fir
gu caomhnaithe
Ábhair chartlainne a dheisiú nó a chobhsú chun a chinntiú go maireann siad ina bhfoirm bhunaidh ar feadh tréimhse chomh fada agus is féidir.
The physical treatment of individual items to arrest the decaying process. It is the treatment of objects to stabilise and protect them against further deterioration.
GAcaomhnú fir
gu caomhnaithe
An ghairm atá tiomnaithe i leith maoin chultúir a chaomhnú don todhchaí trí scrúdú, trí dhoiciméadú, trí chóireáil agus trí chúram coisctheach, ar nithe iad sin a dhéantar le tacaíocht ó thaighde agus ó oideachas
The profession devoted to the preservation of cultural property for the future through examination, documentation, treatment, and preventive care, supported by research and education
GAcartlannaí fir4
gu cartlannaí, iol cartlannaithe
Duine ar a bhfuil freagracht i ndáil le taifid lena ngabhann luach marthanach a mheas, a fháil, a chur in eagar, a thuairisciú agus a bhuanchoimeád, agus i ndáil le rochtain a thabhairt orthu, de réir na bprionsabal a bhaineann le stair úinéireachta, le hord bunaidh agus le rialú ar bhailiúchán iomlán d’fhonn barántúlacht agus comhthéacs na nábhar a chosaint.
An individual responsible for appraising, acquiring, arranging, describing, preserving, and providing access to records of enduring value, according to the principles of provenance, original order, and collective control to protect the materials’ authenticity and context.
GAcáschomhad fir1
gu cáschomhaid, ai cáschomhaid, gi cáschomhad
Bailiúchán doiciméad (comhad) a bhaineann le himscrúdú ar leith nó a thacaíonn le gníomh éigin riaracháin.
A collection of documents (a file) relating to a particular subject or in support of some administrative action.
Dátaí na n-ítimí is sine agus is déanaí i mbailiúchán, i sraith nó i gcomhad.
The dates of the oldest and most recent items in a collection, series, or file.
idé, rún, marc nó léiriú lena ngabhann cearta maoine a chruthaítear trí iarrachtaí intleachtúla agus/nó fionnachtana cruthaitheora agus ar cearta iad atá inchosanta de ghnáth faoin dlí a bhaineann le paitinní, trádmhairc nó cóipcheart nó faoi dhlíthe eile
an idea, secret, mark or expression that has property rights created through intellectual and/or discovery efforts of a creator and that are generally protectable under patent, trademark, copyright or other law
GAclár fir1
gu cláir, ai cláir, gi clár
(liosta nó taifead oifigiúil)
(official list or record)
Ba mhaith liom a chur in iúl duit go bhfuil d’ainm bainte den Chlár/curtha leis an gClár mar gheall ar an gcúis a leanas
I wish to inform you that your name has been deleted from/added to the Register for the following reason
Ba mhaith liom a chur in iúl duit go bhfuil do sheoladh poist athraithe ar Chlár na dToghthóirí ó: xxx go dtí an seoladh atá ag barr an chomhfhreagrais seo.
I would like to inform you that your postal address has been changed on the Register of Electors from: xxx to the address shown at the top of this correspondence.
Más ea, cuirfear d’ainm agus do sheoladh le Clár Atheagraithe na dToghthóirí 2010/2011 chomh maith.
If so, your name and address will also be included in the Edited Register of Electors, 2010/2011
Doiciméad ina dtaifeadtar sealbhúcháin de réir uimhir uathúil sainaitheantais, agus an fhaisnéis sin in ord croineolaíoch de ghnáth de réir an dáta a fuarthas, agus ar faisnéis í ina luaitear an fhoinse óna bhfuarthas an sealbhúchán mar aon le faisnéis sainaitheantais eile a bhaineann le gach sealbhúchán ar leith.
A document in which accessions are recorded according to a unique identifying number, usually in chronological order by date of receipt, and giving the source and other identifying information for each accession.
GAclárlann bain2
gu clárlainne, ai clárlanna, gi clárlann
rannán laistigh d’eagraíocht ar a bhfuil freagracht i ndáil le taifid a thaifeadadh, a rialú agus a chothabháil
a division within an organisation responsible for the recording, control and maintenance of records
ENfonds s
Corpas iomlán taifead de chuid eagraíochta, teaghlaigh nó duine aonair, ar taifid iad a cruthaíodh agus a carnadh mar thoradh ar phróiseas orgánach a léiríonn feidhmeanna an chruthaitheora.
The entire body of records of an organisation, family or individual that have been created and accumulated as the result of an organic process reflecting the functions of the creator.
cód atá comhdhéanta de na digití 0 agus 1, ar a dtugtar giotáin, agus a tharchuirtear mar shraith bíog leictreach (0 giotán ar ísealvoltas agus 1 ghiotán ar voltas níos airde)
a code made up of the digits 0 and 1, called bits, transmitted as a series of electrical pulses (0 bits at low voltage and 1 bits at higher voltage)
GAcoimeád fir
gu coimeádta
An fhreagracht i ndáil le cúram doiciméad ar bhonn shealbhú fisiciúil na ndoiciméad sin. Ní í gcónaí a áiríonn coimeád úinéireacht dhlíthiúil ná an ceart chun rochtain ar thaifid a rialú.
The responsibility for the care of documents based on their physical possession. Custody does not always include legal ownership or the right to control access to records.
An fhreagracht i ndáil le cúram doiciméad ar bhonn shealbhú fisiciúil na ndoiciméad sin. Ní í gcónaí a áiríonn coimeád úinéireacht dhlíthiúil ná an ceart chun rochtain ar thaifid a rialú.
The responsibility for the care of documents based on their physical possession. Custody does not always include legal ownership, or the right to control access to records.
cruthú córasach, úsáid chórasach, cothabháil chórasach agus diúscairt chórasach taifead chun riachtanais agus freagrachtaí de chineál riaracháin, cláir, dlí agus airgeadais a chomhlíonadh
the systematic creation, use, maintenance and disposition of records to meet administrative, programmatic, legal and financial needs and responsibilities
Cóip de na bogearraí go léir nó de gach comhad sonraí, nó de chodanna díobh, is é sin, bogearraí nó comhaid nó sonraí ar chóras a choimeádtar ar mheáin stórála, amhail téip nó diosca, nó ar chóras ar leithligh ionas gur féidir na comhaid a aisghabháil má scriostar na sonraí bunaidh nó má dhéantar damáiste dóibh.
A copy of all, or portions, of software or data files on a system kept on storage media, such as tape or disk, or on a separate system so that the files can be restored if the original data is deleted or damaged.
(i) cóip dheimhnithe den ordú cothabhála, FOINSE: I.R. Uimh. 93 de 1997 Leath 1
(i) a certified copy of the maintenance order,
As Fordhearbhú Muirí a nótáil agus cóip dheimhnithe amháin a sholáthar má iarrtar í FOINSE: I.R. 1981
For noting a Marine Protest and furnishing one certified copy if required
Comhad ina ndéantar doiciméadú ar fhorbairt agus ar chur i bhfeidhm plean fhoriomláin ardleibhéil agus sraithe prionsabal.
A file documenting the development and implementation of a high-level overall plan and set of principles.
Comhad a bhfuil srian air agus nach bhfuil rochtain oscailte air. D’fhéadfaí srianta a shainmhíniú de réir tréimhse ama nó de réir aicme duine a bhfuil cead rochtana aige/aici, nó a shéantar rochtain air/uirthi. D’fhéadfadh call a bheith leis sin d’fhonn cloí leis na rialacháin maidir le cosaint sonraí, nó chun ábhair a bhuanchoimeád.
A file that is restricted and which is not on open access. Restrictions may be defined by a period of time or by a class of individual allowed or denied access. They may be required in order to adhere to data protection regulations, or to preserve materials.
GAcomhbhrú fir caillteach
gu comhbhrúite chailltigh
algartam comhbhrúite sonraí a laghdaíonn an líon faisnéise sna sonraí, seachas díreach líon na ngiotán a úsáidtear chun an fhaisnéis sin a léiriú
a data compression algorithm which reduces the amount of information in the data, rather than just the number of bits used to represent that information
GAcomhbhrú fir neamhchaillteach
gu comhbhrúite neamhchailltigh
algartam comhbhrúite sonraí a choinníonn gach faisnéis sna sonraí, rud a fhágann go mbeifear in ann an fhaisnéis a aisghabháil go foirfe trí dhí-chomhbhrú
a data compression algorithm which retains all the information in the data, allowing it to be recovered perfectly by decompression
GAcomhoiriúnacht bain3 shiarghabhálach
gi comhoiriúnachta siarghabhálaí
tréith córais, táirge nó teicneolaíochta a éascaíonn idir-inoibritheacht le córas oidhreachta níos sine, nó le hionchur atá deartha do chóras den chineál sin
a property of a system, product, or technology that allows for interoperability with an older legacy system, or with input designed for such a system
Déanfaidh an Ghníomhaireacht na huirlisí teicniúla chun bainistiú a dhéanamh ar na leaganacha difriúla de shonraíochtaí d'fheidhmchláir theileamaitice a fhorbairt agus a chothabháil agus féachfaidh sí le comhoiriúnacht shiarghabhálach a áirithiú.
The Agency shall develop and maintain the technical tools for managing the different versions of specifications for telematics applications and endeavour to ensure backward compatibility.
GAcomhthéacs fir4
gu comhthéacs, iol comhthéacsanna
an creat ina ndéantar taifead a chruthú, a úsáid agus a chothabháil
the framework in which a record is created, used, and maintained
GAcóras fir1 comhdúcháin
gu córais chomhdúcháin
Grúpa nósmhaireachtaí, modhanna agus rialacha nós imeachta ar dá réir a dhéantar doiciméid a shórtáil agus a aicmiú agus a dhéantar crostagairt ina leith.
A group of conventions, methods, and procedural rules according to which documents are sorted, classified, crossreferenced, stored and retrieved.
Na rialuithe iomlána seachtracha, idir rialuithe cartlainne agus rialuithe institiúideacha, a léirítear mar shintéis chomhleanúnach ceanglas maidir le caomhnú taifead (digiteach).
The whole of the external archival and institutional controls expressed as a coherent synthesis of requirements for preservation of (digital) records.
GAcriptiú fir
gu criptithe
criptiúchán fir1
gu criptiúcháin
sonraí a thiontú go cód rúnda (nó gnáth-théacs a thiontú go rúntéacs) le haghaidh a seachadta thar líonra poiblí
the conversion of data into a secret code (or of plaintext into ciphertext) for transmission over a public network
GAcruinneas fir1
gu cruinnis
beachtas fir1 dímholta/superseded
gu beachtais
mura bhfuil amhras réasúnta orthu maidir le cruinneas na faisnéise
unless they have reasonable doubt as to the accuracy of the information
cruthaitheoir fir3
gu cruthaitheora, iol cruthaitheoirí
an ghníomhaireacht, comhlacht corparáideach nó duine aonair atá freagrach as cruthú, cnuasú nó cothabháil taifead.
the agency, corporate body or individual that is responsible for the creation, accumulation or maintenance of records.
taisc br
abr taisceadh, aidbhr taiscthe
Doiciméid a chur faoi choimeád cartlainne gan an teideal dlíthiúil a aistriú.
To place documents in the custody of an archives without transfer of legal title.
An caighdeán atá i bhfeidhm chun faisnéis thuairisciúil faoi thaifid chartlainne a ionchodú.
A standard for encoding descriptive information of archival records.
An raon próiseas a ghabhann le cur i bhfeidhm cinntí maidir le coimeád, milleadh nó aistriú, ar cinntí iad a thuairiscítear in údaráis maidir le cur de láimh agus in ionstraimí eile.
The range of processes associated with implementing records retention, destruction or transfer decisions which are documented in disposition authorities or other instruments.
An dáta (agus an t-am den lá, b’fhéidir) a bhaineann le cruthú taifid, ar faisnéis í ar chuir údar an taifid, nó an córas leictreonach, thar ceann an údar, isteach í le linn an taifead a thiomsú.
The date (and, possibly, the time of day) of a record, included in the record by its author, or by the electronic system on the author’s behalf, in the course of its creation.
GAdífheidhmeacht bain3
gu dífheidhmeachta
an próiseas a bhaineann le cumas rochtana a chailliúint
the process of losing the capacity to be accessed
GAdí-fhorshealbhú fir (próiseas)
gu dí-fhorshealbhaithe
dí-fhorshealbhúchán fir1 (toradh)
gu dí-fhorshealbhúcháin, ai dí-fhorshealbhúcháin, gi dí-fhorshealbhúchán
An próiseas trína mbaintear ábhar go foirmeálta as coimeád taisclainne cartlainne
The process by which archives formally removes material from its custody.
GAdigitiú fir
gu digitithe
an próiseas trína dtiontaítear faisnéis, cosúil le téacs, grianghraif, nó comhaid fuaime nó físe go formáid dhigiteach
the process of converting information, such as text, photographs, audio and video files, into digital format
GAdioplómaitic bain2
gu dioplómaitice
An staidéar a dhéantar ar chruthú, ar riocht agus ar aistriú taifead, agus ar an gceangal atá acu leis na fíricí a chuirtear i láthair iontu agus lena gcruthaitheoir, féachaint lena nádúr agus a mbarántúlacht a aithint, a mheas agus a chur in iúl.
The study of the creation, form, and transmission of records, and their relationship to the facts represented in them and to their creator, in order to identify, evaluate, and communicate their nature and authenticity
GAdiúscairt bain3
gu diúscartha
Taifid, go háirithe taifid neamhreatha, a aistriú chuig a staid deiridh, is é sin le rá, iad a dhiúscairt nó iad a aistriú chuig an gCartlann Náisiúnta. Is sárú ar alt 7 den Acht um Chartlann Náisiúnta 1986 é taifid roinne a dhiúscairt gan údarú a fháil ó Stiúrthóir na Cartlainne Náisiúnta.
The transfer of records, especially noncurrent records, to their final state, either destruction or transfer to the National Archives. Disposal of departmental records without the authorisation of the Director of the National Archives is a breach of section 7 of the National Archives Act, 1986.
GAeagar fir1
gu eagair
an próiseas a bhaineann le taifid a eagrú a mhéid a bhaineann lenastair úinéireachta agus ina n-ord bunaidh, d’fhonn a gcomhthéacs a chosaint agus d’fhonn rialú fisiciúil nó intleachtúil a bhaint amach i ndáil leis na hábhair
the process of organising records with respect to their provenance and original order, to protect their context and to achieve physical or intellectual control over the materials
An próiseas a bhaineann le taifead nó bailiúchán taifead a anailísiú agus a eagrú agus le mionsonraí faoi na gnéithe foirmiúla díobh a thaifeadadh, is é sin, gnéithe amhail cruthaitheoir, teideal, dátaí, méid agus inneachar, d’fhonn sainaithint agus bainistiú an tsaothair a éascú agus d’fhonn tuiscint ar an saothar a éascú.
The process of organising materials with respect to their provenance and original order, to protect their context and to achieve physical or intellectual control over the materials.
An t-eagar agus an seicheamh atá curtha ar mhíreanna laistigh de Fonds / bailiúchán.
The organisation and sequence of items within a Fonds / collection.
Aonad faisnéise de réir mar a shainmhínítear laistigh de chóras faisnéise agus, de ghnáth, comhfhreagraíonn sé réimse i dtaifead i mbunachar sonraí nó i bhfoirm chlóite.
A unit of information as defined within an information system, typically corresponding to a field in a database record or printed form.
Beidh na monaróirí freagrach as an bhfaisnéis sainaitheantais agus as eilimintí sonraí eile na feiste a chur isteach i mbunachar sonraí SFU ag an tús agus as iad a a nuashonrúa.
Manufacturers shall be responsible for the initial submission and updates of the identifying information and other device data elements in the UDI database.
GAfianaise bain4
gu fianaise, iol fianaisí
fianaise lochtach
flawed evidence
an cineál fianaise a tugadh ar aird mar thacaíocht leis an gcúiseamh
nature of evidence adduced in support of the charge
Rinne sé fianaise dom.
He bore witness for me.
Corpas doiciméad laistigh de shraith agus é in-idirdhealaithe go héasca ón tsraith iomlán mar thoradh ar shocrú comhdúcháin, ar chineál, ar fhoirm nó ar inneachar.
A body of documents within a series readily distinguished from the whole by filing arrangement, type, form or content.
An t-eagar a chuirtear ar shonraí ar mheán digiteach a chinntíonn go bhfuil struchtúir comhaid agus rialaithe sonraí inaitheanta agus inaisghabhála ag córas oibriúcháin an óstríomhaire.
The organized arrangement of data on a digital medium that ensures file and data control structures are recognizable and recoverable by the host computer operating system.
GAforshealbhú fir (próiseas)
gu forshealbhaithe
forshealbhúchán fir1 (toradh)
gu forshealbhúcháin, ai forshealbhúcháin, gi forshealbhúchán
sealbhú fir dímholta/superseded (próiseas)
gu sealbhaithe
sealbhúchán fir1 dímholta/superseded (toradh)
gu sealbhúcháin, ai sealbhúcháin, gi sealbhúchán
GAfoshraith bain2
gu foshraithe, iol foshraitheanna
Corpas doiciméad laistigh de shraith agus é inidirdhealaithe go héasca ón tsraith iomlán mar thoradh ar shocrú comhdúcháin, ar chineál, ar fhoirm nó ar inneachar.
A body of documents within a series readily distinguished from the whole by filing arrangement, type, form or content.
GAgabháil bain3
gu gabhála, iol gabhálacha
Gníomh a dhéantar d’aon turas agus as a leanann clárú taifid i gcóras coimeádta taifead. Maidir le gníomhaíochtaí airithe gnó, d’fhéadfadh an gníomh sin a bheith deartha mar chuid de chórais leictreonacha ionas go dtarlaíonn gabháil taifead i gcomhthráth le cruthú taifead.
A deliberate action which results in the registration of a record into a recordkeeping system. For certain business activities, this action may be designed into electronic systems so that the capture of records is concurrent with the creation of records.
GAgnáthchóip bain2
gu gnáthchóipe, iol gnáthchóipeanna
Dúblach de dhoiciméad bunaidh a úsáidtear chun críocha faisnéise amháin. D’fhéadfadh sé nach ngabhann aon seasamh dlíthiúil le cóip phléineáilte.
A duplicate of an original document used for information purposes only. A plain copy may have no legal standing. See Certified copy.
GAgortghlanadh fir
gu gortghlanta
An próiseas a bhaineann le doiciméid nó comhaid ar leithligh nach bhfuil luach leantach acu a bhaint as sraith taifead.
The process of the removal of individual documents or files lacking continuing value from a record series.
GAhaisluach fir3
gu haisluacha, iol haisluachanna
Uimhir a ghintear ó theaghrán téacs. Bíonn an hais i bhfad níos lú ná an téacs féin, agus gintear as foirmle é ar bhealach a fhágann go bhfuil sé thar a bheith neamhdhóchúil go dtáirgfidh téacs éigin eile an haisluach céanna. Tugtar dlúth-theachtaireacht air chomh maith.
A number generated from a string of text. The hash is substantially smaller than the text itself, and is generated by a formula in such a way that it is extremely unlikely that some other text will produce the same hash value. Also called a message digest.
Áis aimsithe, i lámhleabhar nó i bhformáid leictreonach, ina soláthraítear suíomh fisiciúil na sealúchas go léir sa taisclann.
A finding aid, in manual or electronic format, providing the physical location in the repository of all holdings.
Na deighiltí ordlathais, intleachtúla agus fisiciúla a úsáidtear i mbainistíocht ábhar cartlainne, lena n-áirítear taisclanna, grúpaí taifead, cnuasaigh aon fhoinse, bailiúcháin, foghrúpaí, sraitheanna, foshraitheanna, comhaid agus ítimí.
The hierarchical, intellectual, and physical divisions used in archives management, including repository, record group, fonds, collection, subgroups, series, subseries, file, and item.
Leibhéal ó thaobh chur in eagar an aonaid atá á thuairisciú e.g. cnuasach aon fhoinse, sraith, bailiúchán, comhad, ítim.
The level of arrangement of the unit being described, e.g., fonds, series, collection, file, item.
Úsáideacht taifid maidir le reachtanna agus rialacháin a chomhlíonadh, mar fhianaise in imeachtaí dlíthiúla, mar chruthúnas dlíthiúil ar idirbhearta gnó nó chun cearta agus leasanna duine aonair nó eagraíochta a chosaint.
Usefulness of a record in complying with statutes and regulations, as evidence in legal proceedings, as legal proof of business transactions or to protect an individual’s or organisation’s rights and interests.
Úsáideacht nó suntasacht taifead ar bhonn a n-inneachair, gan spleáchas ar aon luach intreach nó aon luach ó thaobh fianaise de.
The usefulness or significance of records based on their content, independent of any intrinsic or evidential value.
Cáilíocht atá ag doiciméid, ar cáilíocht í a sholáthraíonn faisnéis faoi thionscnamh, faoi fheidhmeanna agus faoi ghníomhaíochtaí a gcruthaitheora.
The quality of records that provides information about the origins, functions and activities of their creator.
An luach atá ag taifid/ábhair chartlainne, de bhua a n-inneachair, i ndáil le seoladh leantach an ghnó ba chúis lena gcruthú.
The worth that records/archives possess, by virtue of their contents, for the continued transaction of the business that gave rise to their creation.
GAmeasúnú fir
gu measúnaithe
An próiseas faoina n-aithnítear taifid a bhfuil luach cartlainne agus fianaiseach ag baint leo.
The process of identifying records of archival and evidential value.
Micreascannán a dhéantar trí úsáid a bhaint as ábhair agus as teicníochtaí trína gcinntítear rochtain leantach ar ábhair atá i ndrochriocht nó trína gcosnaítear na leaganacha bunaidh ar láimhseáil arís agus arís eile.
Microfilm made using materials and techniques to ensure continued access to materials that are in poor condition or to protect the originals from repeated handling
GAmír bain2
gu míre, iol míreanna
ENitem s
An t-aonad cartlainne doroinnte is lú ó thaobh cúrsaí intleachtúla de e.g. litir, meabhrán, tuarascáil, grianghraf, taifeadadh fuaime.
The smallest intellectually indivisible archival unit, e.g. a letter, memorandum, report, photograph, sound recording.
GAnóta fir4
gu nóta, iol nótaí
Airgeadas Fiachas neamhurraithe a aibeoidh taobh istigh de 15 bliana de ghnáth.
Finance Unsecured debt usually with maturity of less than 15 years.
an dá chéad caoga séú nóta
256th note
Déanfaidh mé nóta de.
I’ll make a note of it.
Cuid de thaifead catalóige nó d’áis aimsithe a chuireann na hábhair i gcomhthéacs trí bhunfhaisnéis a sholáthar faoi chruthaitheoir nó údar na n-ábhar.
Part of a catalogue record or finding aid that places the materials in context by providing basic information about the materials' creator or author.
Scéim aicmiúcháin trína ndéantar tuairisc i dtaobh cineálacha éagsúla comhad a choinnítear in oifig, i dtaobh conas a shainaithítear iad, i dtaobh cén áit inar ceart iad a stóráil, i dtaobh conas is ceart iad a innéacsú ar mhaithe lena n-aisghabháil, agus i dtaobh tagairt do chur de láimh ceadaithe i ndail le gach comhad ar leith.
A classification scheme describing different types of files maintained in an office, how they are identified, where they should be stored, how they should be indexed for retrieval and a reference to the approved disposition for each file.
Beartais, nósanna imeachta agus faisnéis trína gcinntear na gníomhaíochtaí cuí chun téarnamh a dhéanamh ón tionchar a imríonn cur isteach gan choinne ar oibríochtaí, cibé acu tubaiste nádúrtha nó tubaiste de dhéantús an duine, agus chun an tionchar sin a mhaolú.
Policies, procedures, and information that direct the appropriate actions to recover from and mitigate the impact of an unexpected interruption of operations, whether natural or man-made.
» 1 2